بررسی فراوانی اونیکومایکوزیس ناشی از قارچ های مخمری در ناخن های دیستروفیک بیماران مراجعه کننده به بیمارستان رازی ۹۰-۱۳۸۹

زمینه و هدف : مخمرها یکی از شایع ترین عوامل ایجادکنندۀ اونیکومایکوزیس می باشند. در کشورهایی مثل ایران، عربستان، ایتالیا و اسپانیا مخمرها بیشترین فراوانی گزارش شده را دارند. عوامل مهار کنندۀ سیستم ایمنی مثل شیمی درمانی، پرتودرمانی، استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف، درمان با کورتیکواستروئیدها، ایدز و دیابت شیرین زمینه ساز عفونت های ناشی از این قارچ ها می شوند. عوامل مخمری ایجادکنندۀ اونیکومایکوزیس در ناخن های دست شیوع بیشتری دارد و فراوانی آن در زنان 3-2 برابر مردان است. در بعضی از مشاغل مانند پرستاران، مستخدمین، آشپزها، ظرفشوران، قنادان و خانم های خانه دار بیشتر مشاهده می شود. در بین مخمرها، کاندیدا آلبیکنس شایع ترین عامل ایجادکنندۀ اونیکومایکوزیس می باشد. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی اونیکومایکوزیس ناشی از قارچ های مخمری در بیماران مراجعه کننده به آزمایشگاه قارچ شناسی بیمارستان رازی بود.   روش کار : در یک بررسی توصیفی - مقطعی، 700 نمونه ناخن دیسترفی شده مورد آزمایش مستقیم و کشت قرار گرفت. در آزمایش مستقیم نمونه ها با هیدروکسید پتاسیم 20 درصد بررسی شدند و برای کشت، نمونه ها روی محیط سابورودکستروز آگار ( s )، کشت داده شدند. برای آزمایش های تکمیلی از محیط کروم آگار کاندیدا، محیط کورن میل آگار، تست جرم تیوب و تست api استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های chi- square test و fisher exact test استفاده شد.   یافته ها : از700 نمونه ناخن دیستروفیک، با توجه به آزمایش مستقیم و کشت،110( 71/15 درصد) مورد مخمر جدا شد که 31 مورد مربوط به مردها و 79 مورد مربوط به زن ها بود. محدودۀ سنی بیماران 50 تا 59 سال بود (3/27 درصد). ازاین تعداد ،80 مورد مربوط به ناخن های دست و 16 مورد مربوط به ناخن های پا بود و 14 مورد مشترکاً مربوط به ناخن های دست و پا بود. شایع ترین عامل کاندیدایی جدا شده، کاندیدا آلبیکنس (7/42 درصد ( بود. سایر عوامل اتیولوژیک به ترتیب فراوانی: کاندیدا پاراپسیلوزیس ) 9/20 درصد ( ، کاندیدا تروپیکالیس ) 5/14 درصد، کاندیدا کروزه ای ) 7/12 درصد ( ، کاندیدا گلابراتا ) 6/3 درصد ( ، کاندیدا گیلرموندی ) 7/2درصد ( و کاندیدا لوسیتانی، کاندیدا فاماتا ورودوترولا ) 9/0 درصد ( بودند. شایع ترین فرم تهاجمی ناخن، فرم distal subungual onychomycosis (50%) بود. 52 نفر از افراد مبتلا به اونیکومایکوزیس مخمری، مبتلا به بیماری های زمینه ای بودند که دیابت ) 1/48 درصد ( بیشترین بیماری زمینه ای گزارش شده بود.   نتیجه گیری: تشخیص اونیکومایکوزیس مخمری بسیار مهم است چرا که وضعیت ایمنی شخص را نشان می دهد. شناسایی گونه های مخمری بیماری زا، از نقطه نظر همه گیر شناسی و نیز از لحاظ انتخاب درمان مناسب و مؤثر، اهمیت دارد.